Niedrożność tętnic szyjnych – cichy zabójca. Jakie są objawy i jak jej zapobiegać
Spis treści:
- Czym jest niedrożność tętnic szyjnych i dlaczego stanowi zagrożenie
- Objawy niedrożności tętnic szyjnych – jak rozpoznać pierwsze sygnały ostrzegawcze
- Kiedy do chirurga naczyniowego – diagnostyka i metody leczenia
- Profilaktyka niedrożności tętnic szyjnych – jak chronić swoje zdrowie
- Chirurg naczyniowy w Łodzi – specjalistyczna opieka w CONTACT-MED
Niedrożność tętnic szyjnych rozwija się bezobjawowo przez lata, stanowiąc główną przyczynę udaru mózgu. To schorzenie, zwane „cichym zabójcą”, dotyka miliony ludzi na świecie. Wczesna diagnostyka i odpowiednie leczenie pozwalają uniknąć poważnych powikłań neurologicznych. Kluczową rolę w diagnostyce odgrywa badanie, jakim jest Doppler tętnic szyjnych.
Czym jest niedrożność tętnic szyjnych i dlaczego stanowi zagrożenie
Zwężenie tętnic szyjnych powstaje w wyniku gromadzenia się blaszek miażdżycowych w ścianach naczyń krwionośnych. Proces ten, nazywany miażdżycą, prowadzi do stopniowego zmniejszania światła tętnic szyjnych, które odpowiadają za dostarczanie krwi do mózgu. W rezultacie dochodzi do ograniczenia przepływu krwi lub całkowitego jego zatrzymania.
Tętnice szyjne dzielą się na wewnętrzne i zewnętrzne. Tętnica szyjna wewnętrzna zaopatruje bezpośrednio mózg w krew bogatą w tlen, podczas gdy zewnętrzna odpowiada za ukrwienie tkanek miękkich głowy i szyi. Efekt Dopplera pozwala na precyzyjną ocenę przepływu krwi przez te naczynia, umożliwiając wczesne wykrycie zmian patologicznych.
Najgroźniejszym powikłaniem niedrożności tętnic szyjnych jest udar niedokrwienny mózgu, który może prowadzić do trwałego uszkodzenia tkanek nerwowych. Dlatego wczesna diagnostyka i leczenie są kluczowe dla zachowania zdrowia neurologicznego.
Objawy niedrożności tętnic szyjnych – jak rozpoznać pierwsze sygnały ostrzegawcze
Początkowe stadium zwężenia tętnic szyjnych przebiega bezobjawowo, co czyni to schorzenie szczególnie niebezpiecznym. Ryzyko objawów wzrasta przy zwężeniu powyżej 70%, ale mogą wystąpić wcześniej. Do najczęstszych objawów należą:
- Przemijające ataki niedokrwienne (TIA) – krótkotrwałe epizody neurologiczne trwające od kilku minut do godziny
- Nagłe osłabienie lub drętwienie jednej strony ciała
- Zaburzenia mowy i trudności w rozumieniu języka
- Nagła utrata wzroku w jednym oku
- Zawroty głowy i problemy z utrzymaniem równowagi
- Silne bóle głowy o charakterze innym niż dotychczas doświadczane
Wyniki Dopplera pozwalają na obiektywną ocenę stopnia zwężenia i ryzyka powikłań. Badanie to wykorzystuje ultradźwięki do oceny prędkości i kierunku przepływu krwi przez tętnice szyjne.
Kiedy do chirurga naczyniowego – diagnostyka i metody leczenia
Do chirurga naczyniowego należy zgłosić się w przypadku pojawienia się wymienionych objawów lub gdy badania profilaktyczne wykażą nieprawidłowości w przepływie krwi przez tętnice szyjne. Co robi chirurg naczyniowy w przypadku niedrożności tętnic szyjnych? Specjalista ten zajmuje się kompleksową diagnostyką, oceną ryzyka operacyjnego oraz kwalifikacją do odpowiedniego leczenia.
Podstawowym badaniem diagnostycznym jest ultrasonografia Doppler tętnic szyjnych, która pozwala na nieinwazyjną ocenę przepływu krwi. Jak odczytać wyniki badań Dopplera powinien wyjaśnić lekarz specjalista, ponieważ interpretacja wymaga znajomości norm dla różnych grup wiekowych i płci.
W przypadku znacznego zwężenia chirurg naczyń może zastosować leczenie operacyjne, takie jak endarterektomia tętnic szyjnych lub angioplastyka ze stentem. Decyzja o wyborze metody zależy od lokalizacji zwężenia, stanu ogólnego pacjenta oraz obecności chorób towarzyszących.
Profilaktyka niedrożności tętnic szyjnych – jak chronić swoje zdrowie
Skuteczna profilaktyka zwężenia tętnic szyjnych opiera się na kontrolowaniu czynników ryzyka miażdżycy. Najważniejsze działania prewencyjne obejmują utrzymanie prawidłowego poziomu cholesterolu, kontrolę ciśnienia tętniczego oraz regularną aktywność fizyczną.
Dieta bogata w warzywa, owoce i produkty pełnoziarniste, przy ograniczeniu tłuszczów nasyconych, wspiera zdrowie naczyń krwionośnych. Zaprzestanie palenia tytoniu stanowi kluczowy element profilaktyki, ponieważ nikotyna bezpośrednio uszkadza ścianki naczyń i przyspiesza rozwój miażdżycy.
Regularne badania kontrolne, szczególnie wyniki Dopplera, pozwalają na wczesne wykrycie zmian w tętnicach szyjnych przed wystąpieniem objawów klinicznych.
Chirurg naczyniowy w Łodzi – specjalistyczna opieka w CONTACT-MED
Chirurg naczyniowy Łódź w Centrum Medycznym CONTACT-MED oferuje diagnostykę i leczenie chorób naczyń krwionośnych, w tym niedrożności tętnic szyjnych. Placówka dysponuje sprzętem do wykonywania badań USG Doppler oraz prowadzi operacyjne leczenie schorzeń naczyniowych. Centrum zapewnia dostęp do specjalistycznej opieki naczyniowej w ramach usług prywatnych, umożliwiając szybką diagnostykę i wdrożenie odpowiedniego leczenia pacjentów z chorobami tętnic szyjnych.
Chcesz się umówić na wizytę prywatną do chirurga naczyniowego w Łodzi? Skontaktuj się z nami!
Osoby powyżej 60. roku życia lub z czynnikami ryzyka miażdżycy powinny wykonywać badanie co 2-3 lata. W przypadku wykrycia zmian częstotliwość kontroli ustala lekarz specjalista, zazwyczaj co 6-12 miesięcy w zależności od stopnia zwężenia.
W początkowych stadiach zwężenia stosuje się leczenie zachowawcze obejmujące leki przeciwpłytkowe, statyny oraz kontrolę czynników ryzyka. W przypadku znacznego zwężenia (powyżej 70%) konieczne jest leczenie operacyjne, które znacznie zmniejsza ryzyko udaru mózgu.
Przeciwwskazania obejmują ciężką niewydolność serca, nieoperacyjne nowotwory złośliwe oraz demencję w stadium zaawansowanym. Każdy przypadek wymaga indywidualnej oceny przez chirurga naczyniowego, który oceni stosunek ryzyka operacyjnego do korzyści płynących z zabiegu.